Kayıtlar

İLLE KAYAYI DELEN İNCİR (Ebru Ojen’in Lojman adlı romanına bir bakış) *

Resim
Van'a ilk gidişim kötü bir günün akşamüzeriydi. Havaalanına ulaşmamdan birkaç saat sonra Güvenpark patlaması olmuş, bunu Van’da uçaktan inince Edremit Belediyesi adına beni karşılayan Nesin’den duymuştum. Üç dört gün kaldığım şehir gözümde tüterek çevirdim Lojman’ın sayfalarını… "Göllerin içinden göveren deniz olma arzusu. Sessizlik, mütemadiyen büyüyen sessizlik. Derin dağ kraterleri burada! Van Gölü alabildiğine sarı ufka uzanıyor. Her damlasıyla kendi kalmaya direniyor." Gündüz kanat çırpan, gece soda soluyan ördekler için bile gölün tekinsizliği, buza kesmiş göle ve kışa duyulan güvensizlik… "Doğa, iyimser tesadüfleri mümkün kılmasına rağmen, felaketler konusunda ısrarcıdır." Zira manzaralar da güzelliklerini karanlıklara borçlu… Ne güzel başladı diye düşündüm. Tekinsiz doğanın güzellikleri de karanlığa dâhil… Az sonra doğanın ve bölge insanlarının betimlendiği satırlar eşliğinde belirdi lojman: "O gece dünyanın bütün karı sanki köye, hatta köyden epey ...

5 MAYIS 2025 UYKUSUZLAR'DA

Resim
  2025 yılının tuhaf günlerinin içinde akıp gidiyorum. Ülke bir yandan çekilir, katlanılır değil, bir yandan da tuhaf günlerin içinde oluşan kimi kendiliğindenlikler, kimi eylemlilikler, yaşamı idare edilir kılıyor.  Sırrı'nın gidişinin duygusallığı içinde geçen yoğun bir hafta sonunun ertesinde,  5 Mayıs Pazartesi zorlu geçmeye namzetti.  Öğleye yakın Turan geldi. Musa’nın yanında epeyce oturduk. Öğle sonu Zhao Xintong Sheffild’daki Crusible tıyatrosunu Mark Williams’a dar etti, akşama bir framelik yol bıraktı. Akşama uykusuzlarda başladım. Her zamanki masama geçtim. Yanımdaki masada yüzü tanıdık gelen birisi oturuyordu. Arada kalkıyor, masadaki birasını, sigarasını ve bir adet dosyayı bırakıp gidiyor, sonra yeniden bir bira daha söylüyor, bir sigara daha yakıyordu. Ben aklımdan geçiriyorken o erken davrandı. Siz Eryaman’da mı oturuyorsunuz diye sordu. Evet dedim, siz şu yan apartmana arada bir gelip gidensiniz değil mi diye sordum. Evet dedi. Küpeli apartmanı. Ha...

Birbirine Ulanan Öyküler (1)

Cabir Özyıldız’ın ilk öykü kitabı Eski Zaman Türküsü 2023 yılında, ikinci kitabı Dünyanın Bütün Karıncaları 2025 yılı başında Vacilando Kitap tarafından yayımlandı. Öyküleriyle bir tür tanışıklık, akrabalık ilişkisi kurdum Cabir Özyıldız’ın. Dünyasına, aktardıklarına hiç yabancılık çekmedim. Barış Gümüşbaş, 14 Şubat 2025 Cuma günü Gazete Duvar’da yayımlanan “Cabir Özyıldız'ın öyküleri: Yılkı atları, karıncalar, kedi ve altı çıplak çocuk” başlıklı yazısını şöyle bitirmişti: Özyıldız’ın ileride merakla bekleyeceğim yeni öyküleriyle hem geleceğe kalacak bir isim olacağına, hem de burada değinilen veya değinilmeyen başka açılardan daha kapsamlı biçimde değerlendirileceğine inanıyorum. “Üç Beş Taksit” öyküsünde ailesine ve sevdiklerine karşı yapamadıklarını, onlara karşı borcunu, ödenmemiş “taksitler” olarak adlandıran babadan ödünç alacağım o benzetmeyle kapatayım: bence Özyıldız verdiği emek ve gösterdiği özenle edebiyata “taksitlerini” ödemiş. Bu yazı da, iyi bir yazara ödenen...

Hadi İzmir’e… *

Resim
İkinci yeni, tarihsel yolculuğunda değişen insanın ve insan ilişkilerinin, kentleşme, göç, yabancılaşma gibi yeni sorunlarla karmaşıklaşan ve modernleşme arayışına giren toplumun çıkmazlarını, toplumsal kurallar, ahlak anlayışı arasına sıkışan bireyin açmazlarını, beslendiği insani bilimlerin ve diğer sanat dallarının devinimi içerisinde görece durağanlaşmış, geri kalmış şiirin kabuğunu kırarak, ona taze, varoluşçu, devrimci, yepyeni bir soluk kazandırmıştır.  İkinci Yeni’nin üçlü tacı Edip Cansever, Cemal Süreya ve Turgut Uyar art arda çıkan Yerçekimli Karanfil (1957), Üvercinka (1958) ve Dünyanın En Güzel Arabistanı (1959) ile bu yeni şiirin ilk ürünlerini ortaya koydular.  Turgut Uyar, Geyikli Gece ile açılan Dünyanın En Güzel Arabistanı’ndan on beş yıl sonra, 1974 yılında alt başlığı “70-73 Notları” olan “Toplandılar” adlı şiir kitabını yayınladı. Kitapta yer alan şiirlerden “Hadi İzmir’e…” (1), 1968 yılı Aralık ayında, Papirüs’ün 30 uncu sayısında yayınlanmıştı. (2)...